به نام خدا

امشب یک فیلم گمنام را بحث می‌کنیم، از یک کارگردان گمنام. فیلمی که با هزینه و امکانات بسیار پایین ساخته شده، علی‌رغم همه نواقصاتی که دارد، اما به نظرم فیلم قابل تاملی است. می‌خواهم توضیح بدهم که چرا این فیلم کوچک با یک داستان بسیار ساده، قابل تأمل است. از همان اول می‌شود درباره ایرادات فیلم حرف زد. ایرادات فیلمنامه، یا پایان‌بندی فیلم که به نظرم نقطه ضعف اصلی فیلم است، یا تدوین غیرحرفه ای فیلم. سادگی بیش از اندازه فیلم که می‌تواند فیلم را به یک درام خسته‌کننده تبدیل کند و… خیلی ایرادات دیگری که می‌توان به فیلم گرفت که شاید بعضی‌شان اصلاً به ذهن من نرسند. با همه این کاستی‌ها، اما بحث روی این فیلم مفید خواهد بود.

اولین نکته این است که علی‌رغم امکانات محدود، فیلم داستان را درست تعریف می‌کند، به غیر از پایان بندی که گفتم ایراد دارد. ولی کلیت آن قابل قبول است. یک فضاسازی دارد که کاملاً قابل درک و قابل لمس است، و از همه مهم‌تر شخصیت‌پردازی زیبای فیلم. یک فیلمی که با این امکانات محدود توانسته قصه، شخصیت و فضای مدنظرش را خلق کند، در‌واقع از پسِ کار بسیار دشواری برآمده، بنابرین سادگی ظاهری فیلم، نباید ما را گول بزند. معلوم است که کارگردان سینِما بلد است. یعنی آدم ناآشنا به سینِما نیست. این مقدمه را صرفاً عرض کردم که آدمی که سینِما بلد نباشد، نمی‌تواند چنین فیلمی بسازد، هرچند ظاهر کار بسیار ساده به نظر بیاید.

اما نکته‌ای که من می‌خواهم عرض کنم نگاه درستی است که فیلمساز به موضوع دارد. این نکته بسیار مهم است که صرف پرداختن به یک موضوع اجتماعی، ارزش نیست. به‌خصوص اگر این موضوع فقر باشد. بسیار مهم است که از چه زاویه‌ای به موضوع نگاه می‌کنیم. اینکه یک فیلمی پیدا شده که فقر در آمریکا را قدری واضح تر روایت می‌کند، یعنی با یک لحن مستند که صراحت خاصی دارد، این از نظر من ارزش نیست. بلکه نگاه درست به این پدیده ارزش است. نگاه درست یک مصداقش این است که ما در این فیلم آدم‌هایی داریم که در همین فقر، اما شرافت و انسانیت خود را حفظ می‌کنند. یعنی در این شرایط سخت، ایثار دارند، این مهم است، چون در سختی‌هاست که معلوم می‌شود آدم چندمرده حلاج است. این نگاه درست به موضوع است.
در این فیلم ما شخصیت مادر را و مهربانی‌اش را درک می‌کنیم و کودک را، شخصیت مرد فیلم(لورنس) که در سخت‌ترین شرایط و در یک فردگرایی خردکننده، اما هنوز انسانیت دارد. حتی شخصیت همسایه (جان)، علی‌رغم حضور کمی که در ابتدای فیلم دارد، با یک بازی خوب، در ذهن ما جا باز می‌کند و ما مَحبت و ایثار بدون چشم‌داشت او را درک می‌کنیم.
فیلم یک نگاه تلخ انتقادی دارد به آمریکا، هرچند که یک کلمه حرف سیاسی نمی‌زند. یک انتقاد سینمایی است، به زبان سینِما است. مثل انتقاد امثال مایکل مور هم نیست که از جورج بوش و ترامپ انتقاد می‌کنند و بعد به اوباما که می‌رسند هیچ! یعنی انتقاد جانب‌دارانه و سیاست‌زده نیست. شخصاً از کارگردان گمنام این فیلم تشکر می‌کنم، چون لااقل خود من از این فیلم ساده، در درجه اول لذت بردم، و بعد یک سری نکاتی هم بود که عرض کردم. پایان

 

لینک دانلود و تماشای آنلاین فیلم:

https://www.aparat.com/v/zZBlu