فضاسازی مبحث دشوار و طولانی ایه، در عین حال وقتی ازش بحث میشه، انگار بدیهی به نظر میرسه، مثلا همه ما می دونیم انتخاب درست لوکیشن، دکور یا لباس، مهمه و تاثیرگذار. اما هیچوقت این بحث مطرح نمیشه که اساسا تو هنر نمیشه گفت انتخاب درست کدومه. این کار بیشتر تجربه می طلبه. در کنارش دونستن نکات فنی مهمه که برخی رو حقیر اینجا خدمتتون عرض می کنم.
1-نور و رنگ: هر رنگ یه مفهوم و حس خاص تولید می کنه. بنابرین باید با توجه به موضوع فیلم و ایده مدنظر کارگردان، یک تم رنگی مناسب برای فیلم انتخاب کرد. رنگ های گرم انرژی و تحرک زیادی دارن، در مقابل رنگ های سرد، آرامش و در بعضی مواقع کرختی و سستی رو القا می کنه. بنابرین در موقع چینش صحنه، باید به شدت به رنگ ها دقت کنید، چون بدون اینکه شما بخواین تاثیر میزاره. نحوه تابش نور به اشیا معانی مختلفی ایجاد میکنه که باید در نظر گرفته بشه.
2-زاویه دوربین و حرکت: عموما تصور بر اینه که با صرف انتخاب محل فیلم برداری یا به اصطلاح لوکیشن، کار فضاسازی عملا انجام شده. اما خوبه بدونین فضاسازی بیشتر از اون به زاویه دوربین و نحوه حرکت اون بستگی داره. بنابرین دو کارگردان متفاوت با دو مدیر فیلمبرداری متفاوت، از یه محیط یکسان، ممکنه فضاهای مختلفی ایجاد کنن. اینکه شما زاویه دوربین رو چطور انتخاب کردین، کدوم اشیا وسط کادر واقع میشن و کدوم اشیا در حاشیه؟ همه اینا درواقع نوعی فضاسازیه. و حرکت در صحنه های فیلم، اعم از اتومبیل، یا حرکت دوربین. همچنین نحوه تدوین هم تاثیرگذاره.
3-موسیقی متن و صداگذاری: اینکه چه موسیقی ای پخش بشه، در واقع خودش نوعی فضاسازیه. فضا لزوما امر تصویری و دیداری نیست، و در واقع ترکیب صدا و تصویره. مثلا تو یه صحنه در کنار تصویر درختان، صدای باد پخش بشه، میتونه معنای متفاوتی ایجاد کنه. همین صدای باد هنگام شب و در تاریکی، قطعا یه معنای دیگه داره. موسیقی هم عمدتا بخشی از فضاسازیه و یا کمک می کنه به درک مخاطب از اتفاقی که در حال وقوعه.
در آخر بازهم تاکید میکنم، اونچه تو این متن اومده خیلی بدیهی هست و صرفا جهت اینه که بدونیم ذیل مبحث فضا، چه چیزهایی قرار می گیره. عملا باید موقع کار خیلی از چیزها رو فهمید. این توضیحات صرفا بخاطر شروع بحث، یا به اصطلاح طرح بحثه. وگرنه هرکدوم از این مباحث خودش چنتا کتاب برای توضیح نیاز داره.
توصیه من اینه که آثار آلفرد هیچکاک رو ببینید در این زمینه، به خصوص فیلم سرگیجه. شاید نشه گفت هیچکاک تو همه زمینه ها اوله، ولی تو فضاسازی واقعا کسی تو سینما باهاش برابری نمی کنه. پایان.
فیلم سرگیجه هیچکاک:
